Γνωρίστε τις γραφικές παραλίες και τις παραθαλάσσιες σπηλιές της Ζακύνθου ^Κύριο

Η γεωγραφική της θέση επιτρέπει στον ταξιδιώτη να επισκεφθεί εύκολα και τα άλλα νησιά του Ιονίου, ή ακόμα να ταξιδέψει ως την απέναντι ακτή της Πελοποννήσου.

Το κλίμα της είναι ήπιο, μεσογειακό, με πολλές βροχές και μεγάλη ηλιοφάνεια και το χειμώνα. Σε αυτό προφανώς οφείλει και την ανέκαθεν πλούσια βλάστησή της, που δικαιολογεί άλλωστε και τους χαρακτηρισμούς της ως «υλήεσσας» και «άνθους της Ανατολής» (Flor di Levante) από τον Όμηρο και τους Βενετούς αντίστοιχα. Η Ζάκυνθος είναι ακόμη ένα νησί με πλούσια αγροτική παραγωγή, στηριγμένη κυρίως στην καλλιέργεια της ελιάς, των εσπεριδοειδών και της σταφίδας, από όπου παράγονται τα υπέροχα Ζακυνθινά κρασιά, με ανεπτυγμένη επιχειρηματική δραστηριότητα, κυρίως στον τομέα του τουρισμού, και με πλούσια ιστορική παράδοση, καθώς το νησί υπήρξε για πολλούς αιώνες σταυροδρόμι λαών και πολιτισμών.

Επιπλέον, από τη Ζάκυνθο είναι εύκολη, λόγω της άμεσης συγκοινωνιακής σύνδεσής της, η επικοινωνία με τις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας, Πάτρα, Αθήνα, Θεσσαλονίκη.

Νησί γεμάτο αντιθέσεις η Ζάκυνθος, είναι στο μεγαλύτερο μέρος της ορεινή, με χαμηλά πευκόφυτα βουνά και εύφορους κάμπους.

Η πόλη της Ζακύνθου

Πρωτεύουσα και λιμάνι του νησιού, η Ζάκυνθος απλώνεται στους πρόποδες του λόφου κάτω από το Κάστρο. Εδώ σώζονται κτίρια και αρχοντικά, με το χαρακτηριστικό χρώμα της ώχρας, με λότζες και βενετσιάνικες στοές. Αξίζει να επισκεφθείτε τη Μονή του Αγίου Διονυσίου, όπου φυλάσσεται το ιερό σκήνωμα του ομώνυμου Αγίου, το καταπληκτικό εκκλησιαστικό μουσείο της μονής καθώς και τα πολύ ενδιαφέροντα μουσεία της πόλης.

Η περιοχή της Μπόχαλης, κάτω από το Κάστρο, θα σας γοητεύσει με τα μικρά, ήσυχα δρομάκια της και τα παλιά της σπίτια, με αυλές πνιγμένες στα μπουγαρίνια, με τα γνήσια καφενεία και τα εστιατόριά της όπου ακούγεται η παλιά ζακυνθινή μουσική.

Πάνω από τη Μπόχαλη δεσπόζει το ενετικό Κάστρο με την υπέροχη πανοραμική θέα προς τη σημερινή πόλη της Ζακύνθου και τη θάλασσα του Ιονίου. Ο λόφος του Στράνη, που ενέπνευσε τους στίχους του ελληνικού Εθνικού Ύμνου του Διονυσίου Σολωμού, αλλά και η Μπόχαλη, πάνω από την οποία βρίσκεται το ενετικό κάστρο, με την υπέροχη πανοραμική θέα προς τη σύγχρονη πόλη της Ζακύνθου και τη θάλασσα του Ιονίου, θα κερδίσουν τις εντυπώσεις. Μια και μόνο βόλτα στους δρόμους της πόλης θα μας πείσει ότι στη Ζάκυνθο οι προσπάθειες να διατηρηθεί το προσεισμικό θα έλεγε κανείς ύφος αφορούν όχι μόνο στα κτίρια αλλά και στον πολεοδομικό ιστό της.

Στη Ζάκυνθο όλα αποπνέουν μια νοσταλγία, μια νότα ρομαντισμού. Οι γραφικές πλατείες του νησιού, η Πλατεία Διονυσίου Σολωμού, και η Πλατεία Αγίου Μάρκου, ο μακρύς παραλιακός δρόμος στη Στράτα Μαρίνα, η παλιά Πλατεία Ρούγα και σημερινός δρόμος Αλεξάνδρου Ρώμα, όλα μας επιστρέφουν σε καιρούς αλλοτινούς. Μην παραλείψετε να περπατήσετε στη Στράτα Μαρίνα (όπως είναι γνωστή) σημ. Κων. Λομβάρδου, το εμπορικό κέντρο με τις γραφικές καμάρες στην Αλεξ. Ρώμα και την πλακόστρωτη κεντρική πλατεία του Αγίου Μάρκου, που συγκεντρώνει τη μεγαλύτερη κίνηση.

Ύπαιθρος και παραλίες

Από τα σαράντα τέσσερα χωρία της Ζακύνθου, τα περισσότερα είναι αξιοποιημένα, έχοντα διατηρήσει το παραδοσιακό τους χρώμα. Ο τουρισμός αναπτύχθηκε σταδιακά και η ευαισθησία των κατοίκων για το περιβάλλον δεν άφησε τα τεράστια συγκροτήματα να πνίξουν τις ομορφιές του νησιού. Θα βρείτε μεγάλες, μεσαίες και μικρές ξενοδοχειακές μονάδες που προσφέρουν όχι μόνο σύγχρονες ανέσεις αλλά και εξυπηρέτηση που μετατρέπεται σε γνήσια φιλοξενία.

Αργάσι - Γέρακας - Πόρτο Ρώμα

Ξεκινώντας από την παραλιακή λεωφόρο και με κατεύθυνση προς τον Άγιο Διονύσιο συναντάμε σε απόσταση 4χλμ το καταπράσινο Αργάσι με την απέραντη αμμουδιά και πεντακάθαρη θάλασσα. Αποτελεί μια από τις πιο κοσμικές περιοχές της Ζακύνθου, δίνοντας μια νότα έντονης και ζωηρής νυχτερινής ζωής. Γύρω από την περιοχή βρίσκονται παλιές εκκλησίες και τα ερείπια ενός μεσαιωνικού πύργου, ενώ από εκεί ξεκινάει το μονοπάτι που οδηγεί στην κορυφή του Σκοπού, όπου σύμφωνα με τη μυθολογία ζούσε η θεά του κυνηγιού Άρτεμις. Στην κορυφή του υπήρχε το ιερό της Αρτέμιδος, στην θέση του οποίου έχει κτιστεί το μοναστήρι της Παναγίας Σκοπιώτισσας.

Επιστρέφοντας στον παραλιακό δρόμο και περνώντας από το γραφικό Ξηροκάστελλο στα δεξιά ένας χωματόδρομος καταλήγει στις μοναδικές παραλίες Σεκάνια και Δάφνη. Οι παραλίες αυτές αποτελούν τους πιο σημαντικούς βιότοπους αναπαραγωγής στης θαλάσσιας χελώνας Caretta - Caretta και γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο ισχύουν όλα τα μέτρα περί προστασίας της θαλάσσιας χελώνας.

Συνεχίζοντας προς την αρχική κατεύθυνση και σε απόσταση 11 χλμ. από τη πόλη της Ζακύνθου συναντάμε τη γραφική παραλία του Πόρτο Ζόρο με τα βράχια στη δεξιά του άκρη. Η αριστερή άκρη, που πρόσφατα μετονομάστηκε σε Rock with Flowers, περικλείεται από γραφικές ταβερνούλες και ενοικιαζόμενα δωμάτια. Λίγα χιλιόμετρα μετά βρίσκεται η ρηχή παραλία Μπανάνα, η οποία θεωρείται μια από τις καλύτερες και ομορφότερες παραλίες του νησιού, αφού στην άμμο της φυτρώνουν λευκοί κρίνοι της θάλασσας δίνοντας μια εικόνα εξωτική.

Αφήνοντας το Βασιλικό καταλήγουμε στην παραλία Γέρακα, η οποία βρίσκεται στην ανατολική άκρη του κόλπου του Λαγανά και αποτελεί και αυτή βιότοπο αναπαραγωγής της θαλάσσιας χελώνας Caretta - Caretta. Νοτιοδυτικά του Γέρακα βρίσκεται το ιδιόκτητο νησάκι Πελούζο, στο οποίο συναντάμε ερείπια του μοναστηριού που υπήρχε εκεί κάποτε. Στο τέλος της διαδρομής αυτής συναντάμε το Πόρτο Ρώμα, έναν γραφικότατο όρμο με υπέροχη αμμουδιά, καθαρά νερά και ένα λιμανάκι για βάρκες και σκάφη μικρού μεγέθους, ο οποίος προτείνεται για τους λάτρεις της ιστιοπλοΐας.

Ζάκυνθος - Καλαμάκι - Λαγανάς - Παραλία Λίμνης Κεριού - Μαραθωνήσι - Κερί – Αγαλάς

Ακολουθώντας το δρόμο που οδηγεί στο αεροδρόμιο, σε απόσταση 8 χλμ. βρίσκεται το Καλαμάκι, μια ακόμη τουριστική περιοχή της Ζακύνθου. Η πλατιά παραλία, με τα ψηλά βράχια στην άκρη, καλύπτεται με αμμόλοφους ή αμμοκούλουμους όπως οι Ζακυνθινοί το αποκαλούν. Στην άμμο αυτή φυτρώνουν κρίνοι της θάλασσας δίνοντας μια εξωτική νότα σε όλη την περιοχή. Αριστερά της παραλίας υπάρχουν εντυπωσιακοί βράχοι από γύψο, οι λεγόμενοι Γυψόλιθοι, ή Υψόλιθοι.

Αμέσως μετά ο δρόμος οδηγεί στο σημαντικότερο τουριστικό θέρετρο του νησιού, τον Λαγανά, με μια από τις μεγαλύτερες αμμουδιές στην Ελλάδα, μήκους 9 χλμ. Αποτελεί μια από τις πιο πολυπληθείς και πολυσύχναστες περιοχές της Ζακύνθου.

Στη συνέχεια συναντάμε την όμορφη παραλία του Αγίου Σώστη και την παραλία Πόρτο Κούκλα με το πράσινο να αγγίζει κυριολεκτικά τα γαλάζια νερά. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι ο κόλπος του Λαγανά υπόκεινται στα μέτρα προστασίας της Caretta- Caretta. Η ομορφιά που αναβλύζει κοιτώντας την παραλία είναι μοναδική, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι οι χελωνίτσες προτιμούν τον Λαγανά για την αναπαραγωγή τους.

Φεύγοντας από τον κόλπο του Λαγανά κατευθυνόμαστε δυτικά προς το εσωτερικό του νησιού, τη Λιθακιά, όπου σε παράκαμψη 5 χλμ. προς την κατεύθυνση του Αγαλά, περνώντας μέσα από το χωριό με τα γραφικά πέτρινα σπίτια, ο δρόμος οδηγεί στο σπήλαιο του Δαμιανού. Ακόμη, στο βουνό πάνω στη χαράδρα Άβυσσος βρίσκεται η αποκαλούμενη «Ανθρώπινη Σπηλιά», όπου όπως λέγεται έγινε τάφος για 150 άτομα από τους πειρατές.

Στο δρόμο προς το Κερί συναντάμε την παραλία Λίμνης Κεριού. Είναι ο παραθαλλάσιος οικισμός με την πιο όμορφη και γραφική παραλία της Ζακύνθου, απέναντι από το μαγευτικό Μαραθωνήσι. Το γραφικό λιμανάκι της Λίμνης Κεριού είναι το περίφημο αρχαίο λιμάνι της Ζακύνθου, πασίγνωστο στην αρχαιότητα, που αποτελούσε αξιόλογο εμπορικό κόμβο ολόκληρου του νησιού. Στην ίδια περιοχή υπάρχει και «η πηγή του Ηροδότου», γνωστή από την αρχαιότητα, με νερό το οποίο αναβλύζει από τη γη μέχρι και σήμερα. Από εδώ ξεκινούν οι βαρκούλες και τα καΐκια τις μικρές απολαυστικές κρουαζιέρες για την αιωνόβια χελώνα Caretta - Caretta, τις παραλίες Μαραθωνήσι και τις περίφημες γαλάζιες σπηλιές του Κεριού, με τα σμαραγδένια νερά και τις θαυμάσιες Καμάρες του Μαραθιά (τη μικρή και τη μεγάλη), όπου πρόκειται για καμάρες που σχηματίζουν οι βράχοι πάνω από τη θάλασσα και κάτω από τις ο οποίες περνούν τα βαρκάκια. Στην παραλία Μαραθιά το βότσαλο και τα βαθιά νερά θα σας γοητεύσουν μιας και προσφέρουν διαφορετική αίσθηση ηρεμίας και γαλήνης.

Μόλις 5χλμ παρακάτω, σε ένα καταπράσινο τοπίο, βρίσκεται το Κερί με τα πέτρινα σπίτια και τα στενά σοκάκια, το οποίο προσφέρει μοναδική, υπέροχη θέα. Στο χωριό βρίσκεται και η αξιόλογη εκκλησία της Παναγίας της Κεριώτισσας με το υπέροχο τέμπλο της. Στο 1,5 χλμ. προς το χωρίο, στην άκρη 200 μ. γκρεμού βρίσκεται ο φάρος του Κεριού με την υπέροχη θέα προς τους δυο πελώριους λευκούς βράχους τη Μεγάλη και Μικρή Μυζήθρα, οι οποίοι εξέχουν πάνω από τη θάλασσα σαν πυραμίδες.

Ακόμη από αυτό το σημείο μπορείτε να θαυμάσετε ένα από τα πιο φημισμένα ηλιοβασιλέματα του Ιονίου. Το Ιόνιο απλώνεται μπροστά στα μάτια σας, όπου τα χρώματα του ηλιοβασιλέματος δένουν αρμονικά με την απότομη πλαγιά και τα γαλήνια κόκκινα από την αντανάκλαση νερά. Νοτιοανατολικά βρίσκεται το βαθύτερο σημείο της μεσογειακής λεκάνης, το «Πηγάδι των Οινουσσών», με βάθος περίπου 4.500 μέτρα.

Ζάκυνθος - Μαχαιράδο - Άγιος Λέων – Ναυάγιο

Μόλις 10χλμ δυτικά της πόλης βρίσκεται το Μαχαιράδο, το αμέσως μεγαλύτερο χωρίο της Ζακύνθου μετά το Καταστάρι. Εντυπωσιακή η εκκλησία της Αγίας Μαύρας, σε ρυθμό απλής βασιλικής ξεχωρίζει ανάμεσα στα κυπαρίσσια από μακριά με τον βενετσιάνικο πύργο του κωδωνοστασίου της, για τον οποίο λέγεται ότι ο ήχος από τις καμπάνες του είναι ο πιο μελωδικός στην Ελλάδα. Η εκκλησία καταστράφηκε από μεγάλη πυρκαγιά στις αρχές του 2006. Άρχισαν ήδη οι εργασίες για την αναστήλωσή της.

Νοτιοδυτικά και ανεβαίνοντας στο βουνό συναντάμε το χωριό του Αγίου Νικολάου ή Κοιλιωμένο, με υψόμετρο 480 μ. στο οποίο βρίσκεται το εντυπωσιακό καμπαναριού του Αγίου Νικολάου, το οποίο χρονολογείται γύρω στο 1893, και τα παραδοσιακά σπίτια από τον 16 αιώνα. Ανάμεσα στον Κοιλιώμενο και το Λαγοπόδο βρίσκεται ο αποκαλούμενος από τους βοτανολόγους «Κήπος των Ορχεοειδών», λόγω των 42 ειδών ορχεοειδών που φυτρώνουν στο νησί. Η βλάστηση στην περιοχή είναι πλούσια και μοναδική, στη διαδρομή τα πεύκα, τα κυπαρίσσια, τα σκίνα, τα πουρνάρια και πάρα πολλά φυτά και θάμνοι μας γοητεύουν και μας εντυπωσιάζουν.

Αφήνοντας πίσω μας τον Άγιο Νικόλαο και κάνοντας δεξιά κατευθυνόμαστε προς τον Άγιο Λέοντα, με τη θέα προς τη μεριά της θάλασσας να μας μαγεύει. Ένα χιλιόμετρο πριν βρίσκονται τα ορεινά χωριά Λόυχα και Γύρι, τα οποία είναι κρυμμένα μέσα στη βλάστηση και η παραδοσιακή αρχιτεκτονική θυμίζει έντονα χωριά της Μάνης, ίσως γιατί οι πρώτοι κάτοικοι κατάγονταν από την Πελοπόννησο. Από το Γύρι ο δρόμος οδηγεί στην ανεξερεύνητη σπηλιά του Χαγιώτη και τη Μαύρη Σπηλιά. Φτάνοντας στο χωριό του Αγίου Λέοντα, το ομώνυμο εκκλησάκι, εντυπωσιακό δείγμα μοναδικής λαϊκής αρχιτεκτονικής, με τη χρήση του κάτω μέρους ενός ανεμόμυλου για καμπαναριό.

Αριστερά, σε απόσταση 3χλμ, βρίσκεται το Καμπί, χτισμένο στον απότομο γκρεμνό της Σχίζας. Στην περιοχή βρίσκεται ένα μυκηναϊκό νεκροταφείο με λαξευτές σπηλιές. Απέναντι στη θάλασσα βρίσκεται το νησί της Φώκιας, το οποίο οφείλει το όνομά του στην ομοιότητα του σχήματος με φώκια. Το χωρίο Μαριές, που συναντάμε μετά την Έξω Χώρα, πήρε το όνομά του από τη Μαρία τη Μαγδαληνή. Από την κορυφή του Βραχιώνα η θέα, που φτάνει μέχρι την Κεφαλλονιά, είναι εκπληκτική.

Ζάκυνθος - Τσιλιβί - Αλυκές - Γαλάζια σπηλιά

Αμέσως μετά, το ομορφότερο σημείο του νησιού, το Ναυάγιο, με την περίφημη και πασίγνωστη παραλία είναι έτοιμο να σας γοητεύσει, το μοναδικό τοπίο, περικυκλωμένο από άσπρες βραχώδες πλαγιές, το πράσινο και η πλούσια άμμος που καταλήγει στα σμαραγδένια νερά του Ιονίου, είναι το πιο ιδανικό μέρος για ρομαντική νυχτερινή διαδρομή, παρά την πολυκοσμία την οποία μπορείτε να συναντήσετε.

Λίγα χιλιόμετρα πιο κάτω βρίσκεται ο γραφικό κλειστός όρμος του Πόρτο Βρώμη, από όπου σας συνιστούμε να νοικιάσετε ποδήλατα θαλάσσης και βάρκες για να εξερευνήσετε τις γύρω σπηλιές. Από το μικρό λιμάνι εκτελούνται δρομολόγια για την παραλία Ναυάγιο, η διαδρομή διαρκεί μισή ώρα και ο καπετάνιος κάνει στάσεις σε σπηλιές με βαθυγάλανα νερά και άσπρη άμμο για όποιον επιθυμεί να κολυμπήσει. Μην ξεχάσετε να προμηθευτείτε νερό. Πριν το Ναυάγιο υπάρχουν και άλλες ειδυλλιακές παραλίες, η επίσκεψη των οποίων, όμως, απαιτεί ιδιωτικό σκάφος.

Κατευθυνόμενοι προς τον Μπόχαλη, σε απόσταση 1χλμ, ο δρόμος δεξιά οδηγεί στο Λόφο του Στράνη και στη συνέχεια στο Ακρωτήρι, μια περιοχή γεμάτη πράσινο, την οποία επέλεγαν οι άρχοντες του νησιού για να κτίσουν τα εξοχικά τους. Στην ίδια περιοχή βρίσκεται το παλιό εξοχικό του Διονυσίου Σολωμού που μαζί με τα άλλα αρχοντικά, αποτελούν αρχιτεκτονικούς θησαυρούς του παρελθόντος.

Απέναντι στη θάλασσα βρίσκεται η νησίδα Βόδι, η οποία παλαιότερα ενωνόταν, με ένα μικρό γεφύρι με τη στεριά. Αριστερά βρίσκεται το χωρίο Μπόχαλη και το Κάστρο, ενώ προχωρώντας ευθεία θα συναντήσουμε το Τσιλιβί, μια από τις ωραιότερες πλαζ της Ζακύνθου, με την καταπληκτική μεγάλη αμμουδιά που αποτελεί πόλο έλξης για πολλούς επισκέπτες. Μετά το Τσιλιβί βρίσκεται ο γραφικός Πλάνος, ιδανική επιλογή για κολύμπι μαις και τα νερά είναι πεντακάθαρα, ρηχά και ασφαλή. Αν επιστρέψουμε στον κεντρικό δρόμος προς τις Αλυκές, θα συναντήσουμε δρόμους οι οποίοι καταλήγουν σε μικρές παραλίες και κολπίσκους, έτοιμες να ικανοποιήσουν κάθε απαιτητικό επισκέπτη: Άμπουλα, Παχυάμμος, Δροσιά, Ψαρρού και Αμμούδι.

Σε απόσταση 2 χλμ. βρίσκεται η παραλία Αλικανά, όπου στην ευρύτερη περιοχή του οικισμού οι ανασκαφές έφεραν στο φως έναν θολωτό τάφο και αγγεία Μυκηναϊκής περιόδου. Στο ακρωτήριο της Αγίας Κυριακής βρίσκεται η ομώνυμη γραφική παραλία με την ψιλή άμμο και αμέσως μετά οι περίφημες και υπέροχες Αλυκές. Η όμορφη εκτεταμένη αμμουδιά και ρηχή θάλασσα την έχουν εντάξει στις καλύτερες του νησιού. Πίσω από τον οικισμό βρίσκονται οι αλυκές αλατιού, οι οποίες παλιά αποτελούσαν την οικονομική βάση της περιοχής. Ο δρόμος δεξιά οδηγεί στο χωρίο Ορθονιές. Φεύγοντας και ακολουθώντας το δρόμο αριστερά συναντάμε τις Κάτω και Άνω Βόλιμες, οι οποίες φημίζονται για τα υπέροχα υφαντά και κεντήματα. Σε απόσταση 9 χλμ. βρίσκεται το λιμανάκι του Αγίου Νικολάου, από όπου ξεκινούν οι βάρκες για τη Γαλάζια Σπηλιά και μάλιστα υπάρχει σύνδεση με Κεφαλλονιά.

Στροφάδες

Βαθιά στα νερά του Ιονίου πελάγους, 45χλμ νοτιοδυτικά της πόλης της Ζακύνθου και 78χλμ δυτικά από το ακρωτήριο Κατάκωλο της Πελοποννήσου, ξεπροβάλλουν δυο μικρά και απομονωμένα νησιά, τα Στροφάδια. Οι αρχαίοι το ονόμαζαν «Πλωτά Νησιά» γιατί πραγματικά φαίνονται να επιπλέουν. Το μεγαλύτερο νησί ονομάζεται Σταμφάνη και το μικρότερη Άρπυια. Οι δύο νησίδες συνδέονται μεταξύ τους με ένα ύφαλο ισθμό. Στη Σταμφάνη βρίσκεται ένας φάρος και το μοναστήρι της Μεταμόρφωσης ή της Παναγίας της Παντοχαρά, που ιδρύθηκε κατά την περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας το 1241. Στο μοναστήρι αυτό είχε μονάσει ο Άγιος Διονύσιος, ο πολιούχος του νησιού της Ζακύνθου. Εντυπωσιακό και ταυτόχρονα επιβλητικό το μοναστήρι, φαντάζει σαν μεσαιωνικό φρούριο με τείχη που ξεπερνούν τα 25 μέτρα, προφανώς για προστασία από τις επιδρομές των πειρατών.

Αξιοθέατα

Βυζαντινό Μουσείο: Το Βυζαντινό Μουσείο της Ζακύνθου βρίσκεται στην Πλατεία Σολωμού. Προχωρώντας κανείς στα δεξιά της εισόδου του, μπορεί να ανέβει στον επάνω όροφο και να διασχίσει όλο το μήκος του κτιρίου πριν κατέβει για δεύτερη φορά στην είσοδο. Στο μουσείο στεγάζεται μια πλούσια συλλογή από φορητές εικόνες, ένα πραγματικό πανόραμα της εκκλησιαστικής ζωγραφικής από τους Βυζαντινούς χρόνους μέχρι τον 19ο αιώνα, με χίλιες περίπου αγιογραφίες μεταβυζαντινής, επτανησιακής και ζακυνθινής τέχνης. Εκτίθενται έργα των Δαμασκηνού, Τζάνε, Καλλέργη, Δοξαρά, Κουτούζη και Τσώνη. Αν και τα παλιότερα εκθέματα του μουσείου είναι χαρακτηριστικά δείγματα βυζαντινής τέχνης, τα έργα του Παναγιώτη Δοξαρά (1622-1700), που είχε σπουδάσει στη Βενετία, είναι νατουραλιστικά και ανήκουν στην Επτανησιακή Σχολή. Ο γιος του Δοξαρά, Νικόλαος, συνέχισε τη δυτική παράδοση, όπως έκανες και ο Νικόλαος Κουτούζης (1741-1813), έργα του οποίου μπορεί κανείς να δει στο μουσείο αλλά και στην εκκλησία του Αγίου Διονυσίου. Στο μουσείο στεγάζονται και τα τέμπλα της εκκλησίας του Παντοκράτορα, της εκκλησίας του Αγίου Δημητρίου και το εξωτερικό της εκκλησίας του Αγίου Ανδρέα των Βολίμων. Στεγάζονται επίσης ελληνιστικά και βυζαντινά γλυπτά και αγάλματα.

Μουσείο Σολωμού: Το Μουσείο Σολωμού, που βρίσκεται στην πλατεία Αγίου Μάρκου, περιλαμβάνει στο ισόγειο τους εντυπωσιακούς τάφους του Διονυσίου Σολωμού (1798-1857) και του άλλου μεγάλου Ζακυνθινού ποιητή, του Ανδρέα Κάλβου (1792-1869). Στην είσοδο βρίσκεται ένα κομμάτι από το πουρνάρι, κάτω από τη σκιά του οποίου, στο λόφο του Στράνη, ο Σολωμός εμπνεύστηκε τον «Ύμνο προς την Ελευθερία» που αργότερα έγινε εθνικός ύμνος της Ελλάδας, καθώς και τους «Ελεύθερους Πολιορκημένους» τον Μάιο του 1823.

Μιλάνειο Ναυτικό Μουσείο: Το Μιλάνειο Ναυτικό Μουσείο βρίσκεται στο Τσιλιβί (5 χλμ. από τη πόλη). Παρουσιάζει σε πανελλαδική αποκλειστικότητα, μέσω της πινακοθήκης του η οποία έχει τύχει πολλών διακρίσεων, την εξελικτική πορεία της Ναυτικής Ιστορίας του Έθνους μας και σε παγκόσμια πρώτη, την έρευνα για τα 24 «ελληνικά πλοία του μεσαίωνα», συγκεντρώνοντας έτσι 4000 χρόνια ιστορίας. Ναυτικά αντικείμενα επώνυμων πλοίων, φωτογραφικό υλικό, στολές και ιστορικά κειμήλια, συμπληρώνουν τη μοναδική ιστορική καταγραφή.

Αγροτικό Μουσείο Βερτζάγειο: Στο χωρίο Πηγαδάκια, στην κοινότητα Αλυκές, λειτουργεί από το 1998 το Πολιτιστικό και Αγροτικό Μουσείο «Μπερτζάγιο». Στο Μουσείο εκτίθενται η πολιτιστική και αγροτική ιστορία ενός παραδοσιακού ελληνικού ζακυνθινού χωριού, με σπάνια κομμάτια από όλο το νησί, μερικά από τα οποία χρονολογούνται από τον 16ο αιώνα.

Μουσείο Χέλμη Φυσικής Ιστορίας: Το Μουσείο Χέλμη Φυσικής Ιστορίας βρίσκεται στην Αγία Μαρίνα, ένα όμορφο χωρίο στο κέντρο της Ζακύνθου, με καταπληκτική θέα προς την πόλη και τον κόλπο του Λαγανά. Στεγάζει αξιόλογες συλλογές με περισσότερα από 500 δείγματα από φυσικό κόσμο, όπως πουλιά, ψάρια, όστρακα από τις επτά θάλασσες του κόσμου, φυτά και ζώα που έχουν πια εξαφανιστεί από τη γη, πετρώματα και ορυκτά.

Εκκλησιαστικό Μουσείο: Tο νέο Μουσείο- Σκευοφυλάκιο της Ιεράς Μονής Στροφάδων και Αγίου Διονυσίου στεγάζεται εντός της Ιεράς Μονής, στο υπερυψωμένο ισόγειο της νέας πτέρυγας, που εγκαινιάστηκε στις 12 Νοεμβρίου 2000. Το Μουσείο, χώρος πολιτισμού και ιστορικής μνήμης, συγκροτείται από εικόνες και άλλα κειμήλια της χριστιανικής τέχνης, που προέρχονται κυρίως από την Μονή Στροφάδων.

Αρχοντικό Ρώμα: Ένα σπίτι, μια Οικογένεια, μια Ιστορία τεσσάρων αιώνων δεμένη με τη Ζάκυνθο, τα Επτάνησα, την Ελλάδα. Άνοιξε τις πόρτες του στους επισκέπτες για να θυμηθούν οι παλιοί και να μάθουν οι νεότεροι το μέγεθος του κενού που άφησε πίσω του ο καταστροφικός σεισμός του 1953. Ο επισκέπτης θα έχει την ευκαιρία να δει ο ίδιος- και όχι μέσα από ιστορικά αφηγήματα- και έτσι να κατανοήσει καλύτερα τα τελευταία κατάλοιπα μιας κοινωνίας και μιας εποχής που τόσα είχαν προσφέρει στην – σε διάφορα επίπεδα- διαμόρφωση του σύγχρονου Ελληνισμού που όμως δεν υπάρχει πια.

Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο - Θεματικό Κέντρο της Θαλάσσιας χελώνας: Για την πλήρη ενημέρωση των επισκεπτών σχετικά με την Caretta caretta και όλα τα σημαντικά οικοσυστήματα του κόλπου Λαγανά, λειτουργεί στην περιοχή Δάφνης Βασιλικού, ειδικό Εκθεσιακό Θεματικό Κέντρο της θαλάσσιας χελώνας, όπου με τη χρήση πολυμέσων και με ξενάγηση από ειδικευμένους οικοξεναγούς, παιδιά και μεγάλοι «ταξιδεύουν» στον κόσμο του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου.

Πέτρινο Πάρκο Ασκός: Το μοναδικό στο είδος του στην Ελλάδα, φυσικό περιηγιτικό πάρκο χλωρίδας και πανίδας. Πρόκειται για ένα πάρκο 500 στρεμάτων όπου είναι συγκεντρωμένη όλη η χλωρίδα και η πανίδα του νησιού αλλά και δέντρα και ζώα από άλλες περιοχές του πλανήτη. (π.χ. ελάφια, ρακκούν, λάμα, πόνυ, τσιντσιλά). Οι χώροι του πάρκου έχουν γίνει προστατευόμενοι και είναι πλέον ένας μοναδικός βιότοπος για το νησί. 200.000 περίπου δέντρα, φυτά και θάμνοι από 120 διαφορετικά είδη. 1.500 περίπου ζώα (45 διαφορετικά είδη) χιλιόμετρα παραδοσιακών πέτρινων λιθοδομών, καλντερίμια και διάφορες πετροξυλοσυνθέσεις σε απόλυτη αρμονία με το φυσικό περιβάλλον.

Η μεγαλύτερη σημαία του κόσμου: Στο ΝΔ άκρο του νησιού, πολύ κοντά στον Φάρο του Κεριού και πάνω από τις βραχονησίδες Μυζήθρες, έχει κατασκευαστεί ο ιστός ύψους 50 μέτρων πάνω στον οποίο κυματίζει η μεγαλύτερη σημαία του κόσμου σε ιστό, που έχει πιστοποιηθεί για το βιβλίο των Ρεκόρ Γκίνες στις 20-05-2007. Ορατή από 20 μίλια, 670 τετραγωνικά μέτρα γαλανόλευκης να κυματίζει με φόντο το γαλάζιο του ουρανού, την καταπράσινη φύση του Κεριού και το ήρεμο και ενίοτε αγριεμένο Ιόνιο. Με τον ήχο από το θρόισμα αυτού του τεράστιου πανιού να δημιουργεί δέος, αποτελεί από μόνης της, ένα ακόμη λόγο στη δυτική Ζάκυνθο.

Μνημεία

Τα μνημεία, μάρτυρες της ιστορίας και του πολιτισμού ενός τόπου, δεν θα μπορούσαν να αποτελούν εξαίρεση στη Ζάκυνθο. Το άγαλμα του Σολωμού στην ομώνυμη πλατεία, το άγαλμα της προσωποποιημένης Δόξας που απαντά στους στίχους του εθνικού ποιητή των Ελλήνων, τα αγάλματα του Φώσκολου, εθνικού ποιητή της Ιταλίας, και στήλες που ανασύρουν μνήμες από την ιστορία της Φιλικής Εταιρείας και τις γραφές του Κάλβου, βρίσκονται στο νησί προς γνώση, προς ανάμνηση και κυρίως προς μίμηση.

Εκκλησίες

Ιδιαίτερα αξιόλογες είναι ορισμένες από τις παλιές εκκλησίες της Ζακύνθου, που διασώθηκαν και ανακαινίστηκαν μετά τους σεισμούς του 1953. Η εκκλησία του πολιούχου του νησιού, Αγίου Διονυσίου, που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης όπου και φυλάσσεται το σκήνωμα του Αγίου, είναι από τις πλέον σημαντικές. Εκεί βρίσκεται και το καταπληκτικό Εκκλησιαστικό Μουσείο. Ο Άγιος Νικόλαος Κοιλιωμένου στο ομώνυμο χωρίο, το μοναστήρι της Παναγίας της Σπηλιώτισσας στις Ορθονιές, η μονή Υπεραγάθου και το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου των Κρημνών μετά από αυτήν, η Αγία Μαύρα και η Υπαπαντή στο Μαχαιράδο, το μοναστήρι της Αναφωνήτριας στην Αναφωνήτρια, η Παναγία Κεριώτισσα στο Κερί, είναι μερικές μόνο από τις εκκλησίες που παρουσιάζουν ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον στο νησί της Ζακύνθου.

Άρωμα από Μεσόγειο

Τι είναι εκείνο που κάνει την επτανησιακή μαγειρική να διαφέρει από τη μαγειρική σε οποιοδήποτε άλλο μέρος της Ελλάδας; Είναι, φυσικά, οι τοπικές συνήθειες, οι ιστορικές συγκυρίες του παρελθόντος, οι οικονομικές δυνατότητες και τα διαθέσιμα υλικά. Κατά κύριο λόγο, όμως, η Επτανησιακή κουζίνα είναι στην πραγματικότητα μεσογειακή, κυριαρχείται από τη χρήση του παρθένου ελαιόλαδου, εξουδετερώνει την οξύτητα της ντομάτας και του λεμονιού με έντονο σκόρδο και προτιμά τα αρωματικά χόρτα από τα καυτερά μπαχαρικά.

Η Ζάκυνθος διαθέτει πολλά ελαιόδεντρα και παράγει λάδι από τα νοστιμότερα της Ελλάδας. Πλούσιες σε ελαιόλαδο είναι λοιπόν και οι ζακυνθινές συνταγές, που δεν μεταβάλλονται σημαντικά στο χρόνο, είναι μάλλον βαριές και σκορδάτες. Ως «εθνικό» πιάτο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η «Σάρτσα», βοδινό ή μοσχαρίσιο κρέας δηλαδή στην κατσαρόλα, με ντομάτα, σκόρδο, λαδότυρο και λίγη ρίγανη. Άλλο φαγητό καταχωρημένο στη ζακυνθινή συλλογή συνταγών είναι το «Σκορδοστούπι», που φτιάχνεται με μελιτζάνες και μεγάλες ποσότητες σκόρδου.

Σπεσιαλιτέ της Ζακύνθου αποτελούν επίσης το τοπικό λαδότυρο, ένα πικάντικο τυρί από πρόβειο γάλα, που διατηρείται μέσα σε πήλινα κιούπια γεμάτα ελαιόλαδο, αλλά και η τοπική μυζήθρα, αλατισμένη ή ανάλατη. Την τελευταία την τρώνε μάλιστα με ζάχαρη ή μέλι. Ονομαστό είναι το ψωμί που φτιάχνουν οι Ζακυνθινοί στα σπίτια τους, αλλά και τα γλυκά, όπως το μαντολάτο- η Ζάκυνθος θεωρείται πατρίδα του-, που παρασκευάζεται από ασπράδι αβγού, καβουρδισμένα αμύγδαλα, μέλι ή ζάχαρη, και το παστέλι, το αρχαιοελληνικό γλύκισμα από σουσάμι, μέλι και αμύγδαλα.